Sezaryenden Sonra Normal Doğum Olur Mu?

SEZARYENDAN SONRA NORMAL DOĞUM

Sezaryen  doğum yapmış olan bir kadı­nın daha sonrasındaki hamileliğin­de normal doğum yapışına "sezaryen­dan sonra vajinal doğum ya da "sezaryen­dan sonra normal doğum" denilir­­. Bu durum her zaman olanaklı olmaz fakat bir­takım şartlar sağlandığı zaman olanaklı olur ve ülkemizde olmasa bile bir­takım ülkelerde sık uygulanır­­. Her zaman olanaklı olmayan ve her zaman güvenilir olmayan bir durum olduğu da açık­tır­­. Bu nedenle bir kere sezaryen  geçiren  kadınlar bun­dan sonrasındaki gebeliklerinde de hemen  her zaman sezaryen  olacakları hususun­da tavsiye­ler alırlar bu sebepten  ötürü genel olarak "bir kere sezaryen  hep sezaryen" sözü muteber olmakta­dır­­.

Ne tür hallerde sezaryen­dan sonra normal doğum uygun olmaz?
- Önceleri sezaryen  olmanızı gerektirmiş olan durum hala devam ediyor ise zorunlu olarak yine sezaryen  yaptırmanız gerekli olacaktır­­. Örnek verecek olursak annenin herhangi bir hastalığı nedeniyle sezaryen  gerekli olmuş ise ve bu hastalık hali hazır­da devam ediyorsa­.

- Önceleri geçirilmiş olan sezaryende rahim dik şekil­de (vertikal) kesilmişse sonr­dan normal doğum yapılamaz çünkü bu durumda rahmin normal doğumda yırtılma (rüptür) rizikosu çok yüksektir­­. Fakat sezaryenlerde rahim duvarına dik şekil­de kesi ender olarak yapılır çoğu kez yan (transvers) kesi yapılır­­. Bu kesiden  kasıt cildinize yapılmakta olan kesi değil rahim duvarına yapılmakta olan kesidir­­. Cilt yan kesilse bile rahim duvarındaki kesi dik ola­bilir­­. Bunu sezaryeni yapan doktor bile­bilir sadece­.

- Önceden sezaryen  gerektirmiş olan durum anne doğum çatısı­nın uygunsuzluğu ise bu durum değişmeyeceği için yine normal doğum olamayacaktır­­.

- Çoğul gebeliği bulunan kadınlar

- Yüksek tansiyon ve şeker hastalığı bulunanlar

- Önceden sezaryen  dışın­da rahimle ilgili ameliyatlar (myom ameliyatı gibi) geçirenler

- Acil sezaryen  ameliyatı yapılamayacak yerlerde sezaryen­dan sonra normal doğum denenmemelidir­­.

Sezaryen­dan sonra normal doğum kimler için daha uygundur:

- Önceden yalnızca bir kere sezaryen  geçirmiş bulunan kadınlar

- Pelvis yapısı (doğum kanalı) normal doğuma uygun bulunan kadınlar

- Önceden sezaryen  dışın­da rahim ile alakalı ameliyat (myomektomi gibi) geçirmemiş bulunanlar

- Normal olarak doğuma engel oluşturacak herhangi bir hastalığı olmayanlar

- Bebeğin kilosunun normal sınırlar­dan fazla olmayışı ve başı doğum kanalına doğru (verteks) pozisyonun­da olması

Sezaryen  ile doğumun ve normal yolla doğumun bir­takım farklı avantajları ve riskli durumları olduğu hal­de sezaryen­dan sonra normal doğumun da bir­takım avantajları ve riskli durumları vardır­­. Örnek verecek olursak sezaryen­dan sonra normal doğum ile anne bir kere daha sezaryen  olmaktan kurtulmuş olacak ve doğumdan sonra ağrı, enfeksiyon, kanama gibi komplikasyonlar(istenmeyen  durumlar) daha az olacaktır­­.

Fakat sezaryen­dan sonra normal doğumun getirdiği en  büyük risk rahmin yurtılışı (uterin rüptür) riskidir ve bu durum bazı zamanlar yırtık alanın onarılışı ile tamir ola­bilirken  bazı zamanlar rahmin bütünüy­le alınmasını gerektirecek kadar ciddi olabilmektedir hat­ta fazlaca miktar­da kanama ile anne hayatını tehlikeye sokabilmektedir­­. Yapılan çalışmalar­da sezaryen­dan sonra vajinal doğum denemeleri­nin yüzde 60-80 oranın­da başarıyla sonuçlandığı gösterilse de mü­him risklerin­den  dola­yı ülkemizde sıcak bakılmayan ve pek denenmeyen  bir uygulamadır­­. Bazı zamanlar sezaryenin üstün­den  5 ya da 10 sene geçerse artık normal doğumun risksiz olabileceği hususun­da yanlış duyumlar olabilmektedir hastalar etrafında, bunun aslı yoktur ve sezaryenin üstün­den  çok yıllar geçse bile bir şey değişmez­­.

Bazen  sezaryen  geçirmiş bir anne adayı sancı çekmiş ve rahim ağzı fazlası ­ile açılmış, normal doğuma azıcık kalmış şekil­de geldiğinde zorunlu olarak normal yoldan doğurtulabilmektedir­­.

İlgili aramalar: sezaryenden sonra normal doğum olur mu? sezaryen sonrası normal doğum yapılır mı? sezeryan doğumdan sonra normal doğurulabilir mi?

Çok Doğum Yapmak Zararlı Mı?

Çok Doğum Yapmak Zararlı Mı?

Doğum sayısı (parite): 20­. hamilelik haftasın­dan sonra gerçekleşmiş olan ölü ve canlı doğumların toplamıdır­­. Normal ya da sezaryen­le gerçekleşmiş olan doğumların hepsi buna dahildir­­. (Great-grand-multipar: 10 ve üzeri doğum yapanlar) 20­. hamilelik haftasın­dan evvelki gebelik sonlanmaları doğum değil düşük olarak isimlendirilir­­. Bunlar doğum sayısına eklenmiyor­.

Grand-multiparite yani fazlaca sayıda doğum yapmış olmak 5 ya da daha fazla doğum yapmış olmak manasına gelmektedir­­.

Çok sayıda doğum yapmış olmak ile gebelik ve doğuma ait bir­takım riskler arasın­da bulunan ilişki, yapılan araştırmalarda her zaman elle tutulur neticeler vermemiştir (kaynak)­. Tutarsız olmanın nedenlerin­den  birisi doğum sayısı arttıkça anne yaşı­nın da artmasıdır, anne yaşı arttıkça gebeliğe ait bir­takım rizikolarilk gebelik dahi olsa artar­. Araştırmaların bazısı anne yaşını kafi derecede düzeltmemiştir­­. Bazı incelemelerde ise sosyoekonomik düzey karışıklık yaratan faktör olmuştur, fazla doğum yapanlar­da sosyoekonomik düzeyin farklı oluşu sağlık hizmetine zamanın­da ve hızlı ulaşma gibi konular­da farklılıklara sebep ola­bilir­­. Bazı incelemelerde ise fazla doğum yapanlar­da risk saptanmama­sı ya da düşük risk tespit edilişi "çok doğum yapanların daha sağlıklı olması" ile açıklanmıştır (healthy person effect)­. Burada kastedilen  şudur: İlk gebeliğinde problem yaşamış olan kadınlar genel olarak fazla doğum yapmaktan kaçınırlar; fakat ilk gebeliklerinde problem yaşamayanlar fazla doğum yapma kararına daha yatkın olurlar­. Bu nedenle fazla doğum yapanlar daha sağlıklı bir nüfus oluştururlar (kaynak)­.

Araştırmaların çoğun­da fazla sayıda doğum yapmış olmak ile hipertansiyon (preeklampsi), gestasyonel diyabet, zor doğum, erken  doğum, yeni doğan yoğun bakım ihtiya­cı ve perinatal ölüm arasın­da bulunan ilişki net ayırt edilememiştir­­.

Bazı incelemelerde genç yaşta fazla doğum yapanların ileri yaşta az sayıda doğum yapanlar­dan daha düşük riskte oldukları gösterilmiştir (kaynak) Bu tür incelemeler doğum sayısın­dan çok anne yaşı­nın belirleyici faktör olduğunu göstermektedir­­.

Sonuç olarak: Günümüzde araştırmaların çoğunluk kısmın­da ortak görüş birliği şu şekildedir: Eski yıllar­da grand-multiparite gebelik ve doğumla ilgili risklerle ilişkisi olan sanılırken  günümüzde bu ilişkiye ait kanıtlar net değildir­­. Günümüzdeki sağlık hizmetlerine erişim imkanları ve bakım seviyesi de düşünüldüğü zaman fazlaca sayıda normal doğum yapmanın (5 ya da daha fazla doğum) belir­gin bir risk getirmediği düşünülmektedir (kaynak)­. Sezaryen  geçiren  hastalar bu genellemenin dışındadır ve her sezaryen  doğumda risk daha da artar­.

Çok Sezaryen Doğum Yaptırmanın Zararı Var Mı?

İlk sezaryen­den  sonra ikinci, üçüncü, dördüncü ve ender olarak beşinci ha t­ta daha fazla sayıda sezaryen  olan hastalar olabilmektedir­­. Fazla sayıda sezaryen  olmak zararlı mı? Sezaryen  sayısı arttıkça hangi risklerde artış olur? gibi sorularla genel­de karşılaşılmaktadır­­.

Sezaryen  sayısı arttıkça ameliyat esnasın­da ve sonra­sı karşılaşılmakta olan rizikolarartar­. Kesin bir sınır belirlenmemiş olsa bile genel olarak 3­. sezaryenden­dan sonra çok riskli kabul edilmektedir ve mecbur kalmadık­ça 3 kere sezaryen  olan bir kadı­nın tekrar hamile kalma­sı önerilmemektedir­­. Lakin daha evvelki sezaryenlerde de risk daha birazcık da olsa vardır­­.

Sezaryen Ağrısı Ne Zaman Geçer?

Sezaryen Ağrısı Ne Zaman Geçer?

Ameliyattan yaklaşık 6 saat sonra ağrı oldukça azalır ve hasta rahatlar­. Ayağa kalka­rak yürüyebilecek duru­ma gelir fakat yürürken  kasıkların­da ve karnın­da biraz ağrı hissedebilir­. Ameliyatın üzerinden bir gün geçtikten sonra ağrı çok azalmıştır, bundan sonra ağır ağrılar görülmemektedir­. Hastaya taburculuk sonra­sı evinde kullanma­sı için de ağrı kesiciler (tablet şeklidnde) reçete edilir­. Kontrol için gideceği zamana dek evde geçirdiği bu bir haftada yatarken kalkarken, eğilirken ve doğrulurken  v­.b ani hareketler yapıldığında kasıklarında, karnın­da çok az ağrı ola­bilir hastanın, bunun dışın­da şiddetli bir ağrısı olmaz­.

--

Doğum sonrası, hastaneden  eve dönüldüğünde, anestezi­nin etkisi tamamen  geçmiştir­. Bu nedenle yaralı bölgelerdeki ağrılar hissedilmeye başlamıştır­. Evdeki ilk zamanlarda, idrar yapma güçlüğü, bağırsak hareketlerinde rahatsızlık, kabızlık gibi problemler devam edebilir­. Aynı şekilde ilk günlerde aşırı terlemeler, göğüslerde şişme, halsizlik ve yorgunluk ola­bilir­. Bu nedenle çok su içmek faydalı olacaktır­.

Hastaneden  ayrılırken  doktorun verdiği ilaçlar ve vitaminlerin düzenli kullanılma­sı ameliyat ve rahim ağrılarını hafifletecektir­. Kanamanın ilk zamanlar biraz fazla olma­sı normaldir­. Hastanedeki günlerde kanamanın içeriği kandan ve pıhtıdan meydana geldiği için koyu kızıl olma­sı normaldir­. Daha sonra evdeki günlerde rengi değişerek pembeye ve sarımsı beyaz renge döner­. Doktorun vermiş olduğu hormon içerikli ilaçlar, hem kanamayı biraz daha azaltacaktır hem de rahmin eski boyutuna dönmesine yardımcı olacaktır­. Bu süreçte kasılmaların olma­sı normaldır­. Rahim kasılarak, kan damarlarını daraltarak kanamayı önlemektedir­. Kasılmayan gevşek rahimlerde kanama daha fazla olmaktadır­.

Sezeryan ameliyatın­dan sonra ilk haftalarda, dikişlerin zorlama­mak adına fiziksel aktivitelerden  kaçınmak gereklidir­. Ağır kaldırmak ve devamlı ayakta kalmak sakıncalı olabilmektedir­. Sürekli hareket halinde olmak kadar, devamlı yatmak ve hareketsiz kalmak da sakıncalıdır­. Bağırsakların ve rahmin düzene girme­si için vücudun alışık olduğu tempoya yavaş yavaş dönülme­si gerekir­.

Bebeği düzenli şekil­de emzirmek si­zin kendinizi toparlamanızı daha da kolaylaştıracaktır­. Emzirmek kasılmaları biraz arttırsa bile sonuç da kasılmalar sayesinde vücudun toparlanma­sı da o kadar çabuk olacaktır­. Hem bebek hem de bağırsaklardaki hareketler için gaz yapan yiyeceklerden  kaçınılma­sı gerekir­. Ayrıca, ayakta duş alarak banyo yapılmalı kanamanız duruncaya dek oturarak banyo yapmak, küvet, jakuzi ve havuza girmek sakıncalıdır­. Aynı zamanda, doğum sonu kanama­sı bittikten  sonra hazır hissedildiğinde cinsel ilişkiye başlanmalıdır­.

Doğumdan sonra ilk doktor kontrolüne kadar kanama çok artarsa, ateş çıkarsa, akıntı kötü kokarsa kesinlikle doktora başvurulmalıdır­. Geçmeyen  ağrılar, yara yerinde akıntı, şişlik ve ağrı, solunum güçlüğü, bacaklar­da şişlik ve kızarıklık, halsizlik gibi durumlar yaşanıyorsa yine doktora gidilmelidir­. Emzirme sürecinde doktora danışılmadan ilaç alınmamalıdır­.

Fiziksel olarak iyileşmenin yanında, duygusal olarak da iyileşmeler yaşanır­. Anne ve bebek zamanla birbirlerine alışarak, birbirlerini tanımaya başladıktan itibaren psikolojik gelgitler yavaş yavaş azalır­. Emzirme ile arada oluşan bağ sayesinde; annedeki depresyon ve yetersizlik duygusu yeri­ni daha sıcak duygulara ve mutluluğa bırakır­.

En Fazla Kaç Defa Sezaryen Olunabilir?

En Fazla Kaç Defa Sezaryen Olunabilir?

Kaç kere sezeryan olunabilir? Sezaryenin sınırı var mıdır? gibi sorular özellikle daha önce bir defa sezaryen ile doğum yapmış kadınlar tarafından sonraki doğumlarda en sık sorulan soruların başlarında gelir.

Sezaryen ameliyatı için kesin bir sayı olmamakla birlikte kadın doğum uzmanları tarafından genel olarak kabul gören sınır 3’tür. Yani 3 doğumdan fazlasının sezaryen olması tavsiye edilmez çünkü giderek risk artar. Her ameliyatta kesi yapılır ve her kesiyle birlikte karın içerisindeki yapışıklıklar artar. Bu da bir sonraki sezaryenin doktor açısından daha zor geçmesine neden olur. Bunun dışında bebeğin eşi dediğimiz plasentanın rahime yapışma ve yanlış yere yerleşme olasılığı artar. Bu durumlar hem anne hem bebek açısından risklidir.

Sezaryen bir ameliyattır ve her ameliyat bir risk demektir. 3. Sezaryenden sonra riskin fazlalaşması ilk sezaryenlerin sorunsuz geçeceği anlamına gelmez. Ayrıca her sezaryen doğum arasında 1-2 yıl olması önerilir. Aslına bakılırsa en iyi doğum şekli normal doğumdur. Mecbur kalmadıkça sezaryene sıcak bakılmamalıdır. Normal doğumda bir sınır olmamasına karşılık sezaryende 3. doğumdan sonrası risklidir ve gebelik sayısı arttıkça risk de artar.

Sezaryen Sonrası Ağrı

Sezaryen Sonrası Ağrı

Sezaryen bir ameliyattır ve sezaryen sırasında da karın kısmından kesi yapılır. Ameliyat olduğu için de her ameliyatta olduğu gibi sezaryen sonrasında da ağrı görülür. Kimi hasta çok az ağrı hissederken kimisi yerinden bile kıpırdayamaz. Ağrı eşiği kişiden kişiye değişiklik gösterdiği için her kadın sezaryenden aynı şekilde etkilenmez. Her ne kadar ağrı duyacak olsak da bu ağrının şiddeti hızla azalmaktadır. Ağrının zirve yaptığı zamanlar sezaryen sonrası ilk 2 saat ile 4 saaat arasıdır. Ameliyattan sonra genelde ağrı kesici ilaçlar hastaya damar yolu ile verilir. Ameliyatın üstünden 6 saatlik bir süre geçtiğinde ise hastanın ağrıları zaten önemli derecede azalır ve hasta rahatlama hisseder. Öyle ki kalkıp kendi başına yürüyebilir. Tabi yürüme sırasında kasık ve karın bölgesi bir miktar daha ağrıyabilir. Hastalara hastanede yattıkları süre içerisinde ihtiyaç duyulursa ağrı kesici ilaç verilir. Hasta taburcu olurken de evde kullanması için gerek görülen ilaçları ve ağrı kesici ilacı reçete edilir.

Anne adayları sezaryenden birkaç gün ya da bir hafta sonra rutin olarak kontrole çağrılırlar. Kontrole gitmeden önce evde geçirdikleri süre içerisinde eğilip kalkarken, yatarken, esnerken, uzanırken, yürürken ağrıları artabilir. Bu sebeple, sezaryen sonrası ağrıçekmemek için doktorumuzun tavsiyelerine harfiyen uymalı, ilaçlarımızı saatinde, doğru dozlarda kullanmalı ve en önemlisi hareketlerimize dikkat etmemiz gerekiyor.

Sezaryenden Sonra Yapılanlar

Sezaryenden Sonra Yapılanlar

Sezaryen bir doğum yöntemidir fakat aynı zamanda ameliyattır. Sezaryen ameliyatından hemen sonra bebek ısıtıcı altında temizlenmelidir. Eğer yolunda gitmeyen bir şey varsa ve gerekiyorsa ameliyat odasında çocuk doktoru tarafından muayene edilmelidir. Gerek yoksa daha sonra serviste annenin yanında da muayene edilebilir. Bazen daha ciddi sorunlarda bebeğin yoğun bakım ihtiyacı olur. Bu tür durumlarda bebek varsa hastanenin kendi bünyesindeki yoksa da dış merkezdeki bir yenidoğan servisine transfer edilir.

Eğer bu işlemlere gerek duyulmuyorsa bebek gayet sağlıklı ise ameliyattan sonra anneye teslim edilir ve anne ile teması sağlanır. Sezaryenden sonra genellikle 6-7 saat sonra annenin sulu gıdalar yemesine izin verilir fakat bu saate kadar ağızdan hiçbir yiyecek içecek alınmaz. Yine de bu süre hastadan hastaya ve doktordan doktora değişebilmektedir. O yüzden doktorun direktiflerine göre hareket ediniz.

Genellikle ameliyattan 6 saat sonra idrar sondası çıkarılır ve hastanın ayağa kalkmasına izin verilir. Ameliyattan hemen sonra altı ve on iki saat süreyle serum ve damardan serum uygulaması yapılır. Bu çok önemli bir işlem olmaktadır. Hastanın kendini daha çabuk toparlaması ve güç kazanması için yapılır. Anneye ağrıları için ağrı kesici verilir. Ciltte kesi olduğu için ağrılar olur. Günümüzdeki ağrı kesiciler daha etkili olduğundan ağrıları daha iyi hafifletir. Hep 6 saat diyoruz ya sezaryenden sonra yürümek için de bu 6 saatlik süreyi beklemeliyiz. Biraz karın bölgesinde ve kasıklarda ağrımız olabilir fakat bu normaldir. Sezaryenin ertesi günü ağrılar baya bir geriler. 1-2 hafta içerisinde rahat bir şekilde yürümeye başlanabilir.

Sezaryen ameliyatından sonra bazı çiftlerde kan uyuşmazlığı görülebilir. Kan uyuşmazlığı olan çiftlerde bebeğin kanına bakılır eğer bebeğin kan gurubu + ise sezaryen yapmış olan hastaya kan uyuşmazlığı iğnesi yapılmalıdır. Bebeğin kan grubu anne ile aynı çıkarsa kan uyuşmazlığı iğnesi yapılmasına gerek yoktur.

Çoğunlukla ameliyattan 24 saat sonra veya 48 saat sonra yara yerindeki bandaj açılır. Bu konuya doktor karar vermektedir. Bandajı çıkarmadan önce doktorunuza danışınız.

Sezaryen Öncesi Hazırlıklar

Sezaryen Öncesi Hazırlıklar

Sezaryen olmak için hastaneye gidilmeden önce yapılması gereken bazı hazırlıklar vardır. Bunlar ameliyat olacak kişilerin yapması gereken hazırlıklara benzemesine rağmen yine de farklılıklar göstermektedir. Bunların nedeni sezaryen işleminde doğum gerçekleşmesinden dolayıdır. Söyleyeceğimiz hazırlıklar tarihi belirlenmiş sezaryenler için geçerli olmakta, ani sezaryenler için bu hazırlıklar yapılmamalıdır.

Çoğu zaman doktorlar ameliyat olacak hastalara, ameliyattan önce duş almasını önerir. Bu hijyen açısından çok önemli bir husus olmakla beraber, enfeksiyon riskini de beraberinde getirmektedir. Bu gibi nedenlerden dolayı hastadan sezaryen öncesi duş alması istenir.

Sezaryen ameliyatına bir hafta veya birkaç gün kala genital bölgeye veya karına ağda(traş) yapılması münasip değildir çünkü burada ağda veya traş sonrası oluşacak yaralar ameliyat sırasında enfeksiyon kapabildiği için doktorlar tarafından tavsiye edilmemektedir. Gerekirse bunu hastane personeli yapacaktır.

Önemli hastalıkları olan hastalar ,örneğin diyabeti,guatrı,hipertansiyonu olan hastalar mutlaka hastaneye yatış yapacaklarsa bu ilaçları yanlarına almalılardır.

Bir diğer önemli husus ise hastaneye yatış yapacak hastaların yanlarına ameliyat çantası almaları gerekmektedir.Bu çanta içinde bebeğe lazım olacak eşyalar ve hastalara lazım olacak eşyalar olmalıdır.Ayrıca sezaryen yapmak için hastaneye gidecek hastalara o ana kadar yapılan tahliller ve gebelik dosyasının, hastanın yanında götürmesi çok önemli bir husus olmaktadır.

Ameliyata 1 gün kala gebe bayanın hiçbir şekilde alkol ve sigara ve doktorun tavsiye ettiği ilaçların dışında hiçbir ilaç almaması gereklidir.