Hareketsiz Yaşam Erken Öldürüyor

Günümüz insanı­nın en  mü­him problemlerin­den  bir tanesi ­ olan hareketsizlik, birçok sağlık sorununa da neden  olmakta­dır­­.  Hareketsizlik kaynaklı hastalıklar ise ölüme kadar varabilen  neticeler doğurabilmektedir. Bu yüzden başımıza gelmeyeceğini düşünmeyip konuyu dikkatli bir şekilde okuyalım.

Cerrahpaşa Tıp Fakültesi'nde Öğretim Üyesi olarak görev yapan Prof­. Dr­. Ahmet Rasim Küçükusta, hareketsizliğin birçok sağlık problemi­nin kaynağı olduğunu belirterek "Hareketsizliğin yol açtığı hastalıklar­dan bir tane­si de akciğer embolisi­. Bu öldürücü hastalık bacak toplardamarların­da meydana gelen  pıhtı­nın buradan koparak akciğer atardamarlarını tıkamasıyla ortaya çıkıyor" dedi­.

Geçtiğimiz günler­de masa başın­da yerin­den  kalkmadan 11 saat devamlı ders çalıştığı için geçirmiş olduğu akciğer embolisi sebebiy­le hayatını kaybeden  genç doktoru hatırlatan Prof­. Dr­. Ahmet Rasim Küçükusta, hareketsiz kalınmama­sı gerektiğine vurgu yaptı­. Hareketsizliğin günümüz insanı­nın en  mü­him problemlerin­den  biri olduğuna işaret edici Prof­. Dr­. Küçükusta, "Her işimizi oturduğumuz yerden  halledebiliyoruz artık­. Ne bankaya gidiyoruz ne postaneye ne vergi dairesine ne de çarşıya pazara­. Gideceğimiz yerlere de hep arabayla gidiyoruz" dedi­.

Hareket Etmek Her Der­de Deva

Hareket etmenin kalp hastalıkların­dan akciğer hastalıklarına, sindirim şikâyetlerinden, hipertansiyona, damar setliğin­den  şeker hastalığına kadar pek çok rahatsızlığın başta gelen  ilacı olduğunu ifade edici Prof­. Dr­. Küçükusta, birçok araştırmanın, düzenli spor ve egzersiz yapan kişiler­de kanserlerin bile az görüldüğünü gösterdiği­ni aktardı­. Hareketsizliğin yol açtığı hastalıklar­dan biri­nin de akciğer embolisi olduğunu belirten  Prof­. Dr­. Küçükusta şu bilgileri verdi:

"Bu öldürücü hastalık bacak toplardamarların­da meydana gelen  pıhtı­nın buradan koparak akciğer atardamarlarını tıkamasıyla ortaya çıkar­. Peki pıhtı nasıl oluşuyor? Bacak toplardamarların­da pıhtı oluşmasını kolaylaştıran üç mü­him faktör var: Kanın damarlar­da birikmesi, damar duvarı­nın zedelenme­si ve kanın koyulaşması­. Uzun süre hareket etmeden  oturmak kan akımı­nın yavaşlamasına ve kanın bacak toplardamarların­da birikimine sebep olmakta­dır­­.  Hem uzun sü­ren  oturmak ve hem de bacakların sarkıtılışı toplardamarlardaki kan akımı­nın yavaşlatarak pıhtı oluşumuna zemin hazırlar­. Bacak damarların­da meydana gelen  pıhtılar buradan koparak akciğer damarlarını tıkarlar ve akciğer embolisi olarak isimlendiri­len  tablo ortaya çıkmakta­dır­­.  Bir de bu duruma kolaylaştırıcı risk faktörleri eklendiğinde, pıhtı oluşumu kaçınılmaz olmakta­dır­­.  Yaşlılar, şişmanlar, gebeler, doğum kontrol hapı kullanan hanımlar, sigara tiryakileri, varisleri bulunanlar, kalp hastaları ve yakın zaman önce ameliyat geçirmiş kişiler­de pıhtı oluşma rizikosu çok daha yüksektir­­."

Ani Başlayan Nefes Darlığı ve Çarpıntıya Dikkat

Prof­. Dr­. Küçükusta, akciğer embolisi­nin belirtileri­nin tıkanan akciğer damarı­nın büyüklüğüne göre farklı olduğunu belirterek "Pıhtı çok büyük ise kişi ansı­zın fenalaşıp daha ne olduğu anlaşılamadan öle­bilir­­. Daha küçük pıhtılar ise, ani başlayan solunum darlığı, göğüs ağrısı, öksürük, öksürükle kan tükürülmesi, çarpıntı, ateş, sıkıntı hissi gibi değişik belirtilere neden  olurlar" dedi­. Akciğer embolisi­nin tanısı­nın tipik haller­de çok ba­sit olduğunu kaydeden  Prof­. Dr­. Küçükusta, "Akciğer röntgeni, sintigrafi, spiral tomografisi, kan­da D-dimer yüksekliği, bacak toplardamar ultrasonografisi en  çok başvurulan tanı yöntemleridir" diye konuştu­.

Acil Bir Durumdur, Hemen  Tedavi Gerektirir!

Prof­. Dr­. Küçükusta, akciğer embolisi­nin acil bir durum olduğunu ifade edip "Hemen  tanınıp tedavi edilmezse, ölümle sonlana­bilir­­. Tedavi heparin yani kanı sulandıran ve yeni pıhtı oluşmasını önleyen  ya da pıhtı eriten  ilaçlarla yapılır" dedi­. Pıhtı oluşumunun nasıl önleneceğine ilişkin de bilgi veren  Prof­. Dr­. Küçükusta, akciğer embolisi­nin yaşlılar­da mü­him bir ölüm sebe­bi olan, fakat önlenme­si de olanaklı olan bir hastalık olduğunu belirtti­.

Prof­. Dr­. Ahmet Rasim Küçükusta, Yüksek riskli hastalara kanı sulandıran ilaçlar verilişi gerekirken, pıhtı oluşumu bakımın­dan risk altın­da olan kişiler için ise şu tavsiyeler­de bulundu:

* Düzenli bir şekil­de yürüyüş ve egzersiz yapın­.
* Oturduğunuz zaman bacaklarınızı sarkıtmayın, yükseğe koyun­.
* Bacaklarınıza kanın vücut­ta dolaşımını artırıcı egzersizler uygula­yınız­.
* Çok sıkı çoraplar ve jartiyer kullanma­yınız­.
* Hareketsiz olarak uzun süre ayakta kalmayın­.
* Uzaktan kumandayı olanaklı mertebe az kullanı­nız­.
* Bol sıvı alın­. Sigara, alkol ve kafeinli içeceklerden  uzak duru­nuz­.